Στα μέσα Οκτωβρίου 2017 τέθηκε με ανθρωπιστικές τυμπανοκρουσίες σε «δημόσια διαβούλευση» ο νέος σωφρονιστικός κώδικας πάνω στο σχήμα που διέρρευσε το υπουργείο δικαιοσύνης: “Ασφάλεια-Ανθρωπισμός-Επανένταξη- Διαφάνεια”. Ο κώδικας καταρτίστηκε από νομοπαρασκευαστική επιτροπή υπό την προεδρία του εισαγγελέα εφετών Παναγιώτη Μπρακουμάτσου και με τη συμμετοχή των καθηγητών Νικόλαου Κουλούρη και Αντωνίας Ιόλης Τζανετάκη. Με το πέρας της διαβούλευσης, στις 30 Οκτωβρίου ξεκίνησαν οι διεργασίες στη βουλή για την ψήφιση του κώδικα σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Ο νόμος αποτελεί άλλη μια έκφανση της αριστερής πολιτικής, αυτή την φορά με εφαρμογή στον μικρόκοσμο της φυλακής. Ο κώδικας επιχειρείται επίπλαστα να παρουσιαστεί από τα ΜΜΕ και τους κυβερνητικούς λακέδες ως μια προοδευτική μεταρρύθμιση για την βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης εντός των τειχών. Στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για άλλο ένα νομοθέτημα που συντελεί στην απονεύρωση οποιασδήποτε μορφής αντίστασης αλλά και την πλήρη απομόνωση και απαξίωση των πολιτικών υποκειμένων μέσα στις φυλακές. Η φιλοσοφία του κώδικα είναι πλήρως εναρμονισμένη με τα τεκταινόμενα στην κεντρική πολιτική σκηνή, όπου η αριστερή διαχείριση από την μία επιχειρεί να αφομοιώσει και να απονοηματοδοτήσει τις κοινωνικές αντιστάσεις, με όπλο τις ψευδεπίγραφες ανθρωπιστικές κορώνες και υποσχέσεις, και από την άλλη όπου δεν κερδίζει η παθητικότητα και η απογοήτευση την σκυτάλη παίρνει η καταστολή.
Οι κίνδυνοι για τους/τις έγκλειστους/ες εμπεριέχονται στις λεπτομέρειες του νέου κώδικα. Παραδείγματος χάριν, ο κώδικας επαναθεσμοθετεί από το παράθυρο τις φυλακές τύπου Γ. Το άρθρο 11 προβλέπει το διαχωρισμό συγκεκριμένων κατηγοριών κρατουμένων σε «ειδικά καθορισμένους χώρους ατομικής ή ομαδικής κράτησης». Οι συγκεκριμένοι/ες κρατούμενοι/ες θα εμπίπτουν στο νομικό πλαίσιο των τρομονόμων, δηλαδή στον 187 (σύσταση εγκληματικής οργάνωσης) και 187Α (σύσταση τρομοκρατικής οργάνωσης). Όσον αφορά τις άδειες των κρατουμένων, ο κώδικας προτείνει μια ξεκάθαρη αυστηροποίηση της διαδικασίας. Ο καινούργιος νόμος προβλέπει πως η έγκριση θα πρέπει να γίνεται «με ειδικά αιτιολογημένη απόφαση του αρμόδιου οργάνου» (αρ. 52§5), ενώ ο παλιός κώδικας προέβλεπε ότι η απόρριψη πρέπει να αιτιολογείται, δημιουργώντας έτσι έναν ακόμα σκόπελο για την έγκριση, αφού το – συνήθως εκδικητικό συμβούλιο θα πρέπει να στηρίξει εγγράφως γιατί κρίνει πως δικαιούται ο αιτών ή η αιτούσα άδεια. Από τη διαδικασία αίτησης και χορήγησης άδειας θα αποκλείονται όσοι κρατούμενοι εκτίουν ποινές για “πράξεις βίας” που υπερβαίνουν τα 15 έτη, συμπεριλαμβανομένων και όσων εμπίπτουν στον 187Α. Οι τακτικές και εκπαιδευτικές άδειες, εφόσον αυτές χορηγηθούν, συνοδεύονται από περιοριστικούς όρους κατ’ οίκων περιορισμού και επιτήρησης με ηλεκτρονικό βραχιόλι (ομίλου Group 4), ενώ το ίδιο επιδιώκεται να εφαρμοστεί και για τις αποφυλακίσεις, όπου μέχρι τώρα εφόσον το αίτημα γινόταν δεκτό, ο κρατούμενος αποφυλακιζόταν κανονικά.
Το άρθρο 21, επαναφέρει τον βασανιστικό κολπικό έλεγχο, ενώ εισάγεται και το βασανιστήριο της υποχρεωτικής σίτισης στους κρατουμένους που επιλέγουν την απεργία πείνας ως μέσο αγώνα, βάζοντας μπροστά ό,τι πολυτιμότερο έχουν, το σώμα τους, για να διεκδικήσουν τα αυτονόητα. Ενδεικτική της σκληρότητας του νόμου είναι και η διάταξη που αφορά τα παιδιά των κρατούμενων γονέων, όπου ενσωματώνεται άρθρο του αστικού κώδικα περί «κακής άσκησης γονικής μέριμνας». Παύει λοιπόν να είναι δεδομένο ότι τα παιδιά έως τριών ετών θα μένουν μαζί με την κρατούμενη μητέρα τους και αυτό θα εξαρτάται από την κρίση του δικαστηρίου, όπως και για θέματα επιμέλειας σε περιπτώσεις που η μητέρα- κρατούμενη εκτίει ποινή άνω των δέκα ετών. Επίσης, δυσχεραίνεται η επικοινωνία των κρατουμένων με τα συγγενικά και φιλικά τους πρόσωπα, όπου οι τηλεφωνικοί αριθμοί επικοινωνίας θα πρέπει να δηλώνονται στην φυλακή προς έγκριση και καταχώρηση σε ηλεκτρονικό τηλεφωνικό κέντρο.
Με έναν μανδύα ανθρωπισμού, το ελληνικό κράτος υπό την διαχείριση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ νομοθετεί ένα σκληρό σωφρονιστικό κώδικα. Ούτε ο νέος σωφρονιστικός κώδικας, ούτε και κανένας κώδικας δεν μπορεί να κάνει τις φυλακές πιο ανθρώπινες. Είναι φανερό ότι η εξουσία επιχειρεί για ακόμα μια φορά να περιθωριοποιήσει ακόμα και εντός των τειχών τα υποκείμενα εκείνα που παραμένουν με συνέπεια απέναντι της. Με τον νέο σωφρονιστικό κώδικα οι “απείθαρχοι” κρατούμενοι μπαίνουν στο στόχαστρο καθώς τοποθετούνται σε ένα μόνιμο καθεστώς εξαίρεσης αφού εμπίπτουν μόνιμα σε ειδικές κατηγορίες κρατουμένων και προορίζονται για ειδικές συνθήκες και χώρους κράτησης. Το νομικό οπλοστάσιο του κράτους αναβαθμίζεται και δείχνει τα δόντια του σε όσους αντιστέκονται εντός και εκτός των τειχών, ενώ γίνεται ξεκάθαρο με τον πιο εκκωφαντικό τρόπο ότι η εξουσία αποπειράται να κάμψει ηθικά και ψυχολογικά τους πολιτικούς κρατούμενους, και να ισοπεδώσει την αξιοπρέπειά τους.
Από το τέλος Οκτωβρίου έχουν ξεκινήσει κινητοποιήσεις σε πολλές φυλακές της χώρας. Οι έγκλειστοι/ες επιδιώκουν να δημιουργήσουν ένα μεγάλο μέτωπο αγώνα το οποίο θα καταργήσει στην πράξη τον νέο σωφρονιστικό κώδικα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο κινητοποιήσεων, από τις 11 Νοεμβρίου, έχουν ξεκινήσει απεργία πείνας οι αναρχικοί Πόλα Ρούπα και Νίκος Μαζιώτης, μέλη του Επαναστατικού Αγώνα, με αιτήματα μεταξύ άλλων ενάντια στον νέο σωφρονιστικό κώδικα αλλά και διεκδικώντας ανάσες ελευθερίας για τους έγκλειστους γονείς και τα παιδιά τους.
Ο νέος σκληρός σωφρονιστικός κώδικας, η ποινικοποίηση των προσωπικών σχέσεων, η καταστολή της αλληλεγγύης στους μετανάστες, η εκκένωση καταλήψεων, και οι επιθέσεις σε κοινωνικούς χώρους αγώνα, η επίδειξη δύναμης από κατασταλτικούς μηχανισμούς, οι πλειστηριασμοί σπιτιών, η τζάμπα φιλανθρωπία των κοινωνικών μερισμάτων αποτελούν τα πολλά πρόσωπα της Λερναίας Ύδρας του κράτους, είτε αριστερής είτε δεξιάς διαχείρισης. Όλα αυτά μας υπενθυμίζουν ότι ο αγώνας των φυλακισμένων είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τους αγώνες για αξιοπρέπεια, κοινωνική δικαιοσύνη και ισότητα εκτός των τειχών. Αν μη τι άλλο, θα έπρεπε πλέον να είναι αντιληπτό σε όλες/ους ότι η φυλακή αποτελεί εργαστήρι νομοθετικών πειραμάτων τα οποία μας παρέχουν εικόνες ολοκληρωτισμού από το μέλλον μας.
Να αντισταθούμε στο διαρκώς διευρυνόμενο καθεστώς εξαίρεσης και του ελέγχου της ζωής μας
Κανείς/καμία δεν είναι ελεύθερος/η μέχρι όλοι μας να είμαστε ελεύθεροι/ες
Αλληλεγγύη στον αγώνα των κρατούμενων ενάντια στον νέο σωφρονιστικό κώδικα και άμεση ικανοποίηση των αιτημάτων τους
Δύναμη και νίκη στους απεργούς πείνας Πόλα Ρούπα και Νίκο Μαζιώτη
Μέχρι το γκρέμισμα και της τελευταίας φυλακής…
